Kort fragment uit de documentaire No gods no masters over het ontstaan van de Internationale Dag van de Arbeid.

VideoPlayer

De hele documentaire, met Nederlandstalige ondertiteling is hier te vinden: 

Video - De oorsprong van 1 mei, de Internationale Dag van de Arbeid

Volgende artikel verscheen 30/03/2023 op 

In Frankrijk is een krachtige beweging ontstaan als reactie op een poging om de pensioenleeftijd te verhogen. Terwijl miljoenen mensen zijn gaan staken en de straat op zijn gegaan, hebben president Emmanuel Macron en zijn handlangers geprobeerd deze beweging de kop in te drukken door het politiegeweld tot dodelijke extremen op te voeren. In het volgende verslag bieden we een chronologie van de gebeurtenissen van de afgelopen week, inclusief een vertaling van een verslag van een deelnemer aan de beweging en een verklaring van de ouders van een persoon die in coma ligt. Je kunt een overzicht lezen van de eerste fase van de beweging en een analyse van de kwesties die op het spel staan 

Toen de Franse president Emmanuel Macron zich vorig jaar verkiesbaar stelde, was een onpopulaire pensioenhervorming die werknemers zou dwingen een aantal jaren langer te werken voor hun pensioen een onderdeel van zijn platform. Omdat de Fransen moesten kiezen tussen uitgesproken fascisten en neoliberalen, kozen ze Macron met tegenzin, maar sindsdien is er een krachtmeting aan de gang.

De beweging tegen de pensioenhervorming begon met een staking op 16 januari 2023. Beleefde protesten maakten plaats voor algemene onrust op 16 maart, toen premier Élisabeth Borne artikel 49.3 van de grondwet gebruikte om een stemming in de Nationale Vergadering te omzeilen en de nieuwe wet met geweld uit te voeren. Naarmate de opstand aan kracht won, werd het verzet tegen de pensioenhervorming uitgebreid tot afwijzing van het neoliberalisme in zijn geheel. De protesten, stakingen en blokkades werden gebaren van verzet tegen de willekeur van de uitvoerende macht en tegen Macron en zijn trawanten (

Vandaag heeft de beweging een andere fase bereikt. In antwoord op de intensivering van de strijd en de diversificatie van tactieken en strijdfronten, heeft de politie het geweld waarmee ze demonstranten aanpakken drastisch geëscaleerd. Zelfs zakelijke media zoals de 

 Macron's repressieve en autoritaire aanpak van de beweging.

Protesten in Lorient op dinsdag 28 maart.

Op 22 maart, de dag voor een algemene staking opgeroepen door de vakbonden, wakkerde Macron het vuur van de wrok aan. Hij verscheen voor de bedrijfsmedia met een horloge ter waarde van 80.000 euro, dat hij 

. In dat mediaoptreden presenteerde Macron een autoritaire en minachtende figuur, die loog over de beweging en de onderdrukking door de politie. In feite vertelde hij de vakbonden en het volk dat hij niets gaf om wat zij te zeggen hadden of om hun leven in het algemeen.

Op donderdag 23 maart gingen ongeveer 3,5 miljoen mensen de straat op, waarvan meer dan 800.000 alleen al in Parijs. De blokkades en stakingen waren succesvol in het hele land en troffen middelbare scholen, universiteiten, stadsvervoer, vuilniswagens, raffinaderijen, havens, luchthavens, treinen, snelwegen en andere instellingen. De dag eindigde met talrijke "manifs sauvages"_ (wilde marsen) in de straten van Parijs en branden in het hele land - sommige bij symbolen van de uitvoerende macht en de regering, waaronder districtskantoren, 

Hoewel het voelde als een overwinning en een soort samenkomst, bleek donderdag ook dat Macron en zijn politie de ontluikende opstand koste wat kost de kop wilden indrukken. De politie richtte zich zonder uitzondering op iedereen - zo onthoudt zij zich gewoonlijk van het aanvallen van de veiligheidslijn die de vakbonden beschermt, maar in dit geval aarzelde zij niet. Er circuleerden beelden waarop de politie demonstranten zonder onderscheid aanviel en 

 naar boven en in de menigte schoot en mensen bewusteloos sloeg. Hoewel de Franse politie er nooit voor terugdeinst militaire wapens te gebruiken om opstandige menigten te bedwingen - bijvoorbeeld tijdens de Gele hesjesbeweging en de ontruiming van de ZAD in Notre-Dame-des-Landes in 2018 - is het ongebruikelijk dat zij het niet alleen gemunt heeft op het zwarte blok, maar ook op verkozenen, vakbonden, studenten en kinderen. In veel gevallen reageerde de hele menigte met collectieve woede, wat ook ongebruikelijk is.

Vergeleken met het enorme aantal mensen op straat, waren er maar heel weinig arrestaties. Dat had twee redenen. Ten eerste waren de mensen goed georganiseerd, waren ze in de meerderheid en beschermden ze elkaar zoveel mogelijk. Ten tweede probeerden de agenten geen mensen te grijpen, maar fysieke en emotionele schade toe te brengen, in de hoop de vele mensen die voor het eerst de straat op gingen te ontmoedigen om terug te keren. Of dat gelukt is, valt nog te bezien.

Woede gericht tegen Élisabeth Borne, premier van Frankrijk.

Vrijdag 24 maart begon met een sterke aanwezigheid in de stakingslinies, in het bijzonder in de raffinaderij Total Normandië (dicht bij Le Havre). Mensen uit Parijs en naburige regio's kwamen de hele nacht en vroeg in de ochtend de blokkade ondersteunen. Kameraden die de Franse popcultuur waarderen zullen blij zijn te weten dat rapper Medine en actrice Adèle Haenel bij de staking aanwezig waren.

Een onderdeel van het steunen van de staking is het verzet tegen 

 Hoewel het stakingsrecht in de Franse grondwet staat, is er een wettelijke bepaling die de lokale overheid (

) toestaat stakers weer aan het werk te zetten als de staking de economie in gevaar brengt. In Le Havre bleef de blokkade sterk, maar de staat heeft in het hele land 

 uitgevoerd, vooral op het gebied van energie. Dit bevestigt dat de staking werkt, aangezien er meestal een vertraging is tussen het sluiten van de raffinaderijen en het begin van brandstoftekorten, maar het geeft ook aan dat de regering bereid is de politie naar de huizen van de mensen te sturen om hen weer aan het werk te dwingen.

Iframe

Op zaterdag 25 maart verzamelden 30.000 mensen zich in Sainte-Soline, een klein stadje in de buurt van Poitiers, om te protesteren tegen de privatisering van het water en het uitgraven van het grootste van de industriële "mega-bassins" in Frankrijk. Aangekondigd door de 

 (de grootste en meest historische vakbond van landarbeiders in Frankrijk), het collectief 

 (letterlijk: "Aardopstanden"), en meer dan honderd andere verenigingen en vakbonden, ging het om hetzelfde doel als het vorige protest op diezelfde plaats: voet zetten in de lege krater waar het bassin zou moeten komen.

De vorige mobilisatie in Sainte-Soline was een 

. Op zaterdag 30 oktober 2022 marcheerden ongeveer 7000 mensen naar het bassin en slaagden erin de massale politielijnen (1700 politieagenten ondersteund door helikopters) te doorbreken. Drie groepen liepen in teams, met verschillende trajecten en strategieën, gericht op drie verschillende toegangspunten met geschaalde niveaus van risicotolerantie; het was allemaal opgezet als een groot spel in de stijl van capture-the-flag. De politie deed haar best om terug te slaan, maar werd overweldigd.

Op 25 maart was de sfeer aanvankelijk vrolijk en vastberaden, een voortzetting van de toon van oktober. Veel tekenen waren bemoedigend. Het aantal deelnemers was meer dan verdrievoudigd sinds de vorige demonstratie, waarschijnlijk profiterend van het feit dat een krachtige beweging in het hele land in volle gang was. Boeren van de 

 met tractoren waren de politielijnen ontlopen om het kamp te bereiken, dat vrij dicht bij de plaats van het geplande megabekken was opgezet.

Het werd echter snel onaangenaam. De politie, vastbesloten om wraak te nemen voor de tegenslagen die zij elders in Frankrijk op straat had ondervonden, wilde een voorbeeld stellen aan de demonstranten op dit grote open terrein dat weinig beschutting of bescherming bood.

"Het doel van de demonstranten in Sainte-Soline was de politie te omzeilen en de krater te bereiken, en hun vlaggen te planten als een manier om hun neus op te halen voor de macht en deze absurde reservoirs. Het doel van de politie was om al hun geweld en brutaliteit in te zetten tegen onbeschermde (of slecht beschermde) demonstranten om ze te traumatiseren, verminken en demoraliseren."

"De val van Sainte-Soline" (https://illwill.com/sainte-soline)"

Opnieuw vormden zich drie groepen, maar toen zij de randen van het bassin bereikten, dwong de politie hen snel samen te smelten tot één stoet, waarbij zij allen door elkaar liepen. De politie viel eerst aan met traangas en granaatscherven, waarop de frontlinie antwoordde met vuurwerk en stenen. Onder politievuur, terwijl meer dan 5000 granaten uit de lucht vielen - waaronder traangasgranaten, waaronder de uiterst gevaarlijke GM2L-granaten - verdween elk onderscheid tussen het zwarte blok, de vakbondsleiders, politici en de rest van de mensen in de mars. Meer dan tweehonderd mensen raakten gewond, velen van hen ernstig.

De politie schoot opzettelijk op het deel van het veld waar de gewonden werden behandeld. Zij blokkeerden de ambulances en deden hun best om het onmogelijk te maken de gewonden tijdig naar het ziekenhuis te brengen om hun verwondingen te behandelen. Als gevolg van deze opzettelijk moorddadige strategie verkeren tot op heden twee mensen in kritieke toestand, met groot levensgevaar. Vele anderen zijn blijvend verminkt, sommigen verloren ogen.

Ondanks spectaculaire beelden van een enorm protestblok dat in het veld loopt tussen 

 en traangas en van brandende politiewagens, ondanks de korte inval in de perimeter van het bassin, is het onmogelijk de dag als een succes te beschouwen. Nu is het tijd om te genezen en de balans op te maken. Het is duidelijker dan ooit dat de staat bereid is te moorden om de controle te behouden en de belangen te beschermen van de kapitalisten die de agro-industrie beheersen ten koste van een duurzame toekomst. Op dezelfde manier hebben de autoriteiten het protest in Sainte-Soline aangegrepen om zoveel mogelijk schade te berokkenen aan degenen die hen op straat te slim af waren geweest.

 dat het protest beschrijft dat op 25 maart plaatsvond in Sainte-Soline tegen de bouw van de megabekkens en de privatisering van het water.

Shit, wat doen we hier in godsnaam? Ja, ja, we vechten voor water, we vechten tegen de privatisering van het leven, we vechten tegen de staat die de belangen van enkelen beschermt in plaats van het leven van velen te verdedigen.

Hulp, Hulp! Hier, hier! En terwijl we schreeuwen en naar de gewonden wijzen, moeten we in de gaten houden wat er uit de lucht valt. Andere handen wijzen naar een projectiel recht boven ons hoofd. Wat is het? Traangas, steekgranaat? Identificeer het, evalueer de baan, het risico, ren een stukje, voel onze trommelvliezen barsten van de nabije explosie. Oren rinkelen voor een paar minuten.

Shit, wat doen we hier nu weer? Ja, ja, de blauwe barrière oversteken om bij het bassin te komen. Ha, nee, niet een blauwe barrière maar twee, het is niet alleen blauw maar kaki groen, en het heeft draad hekwerk, en prikkeldraad, en er is de dijk om te beklimmen. Wat zit er achter dit alles verborgen? Een meer, water dat van iedereen is, opgepompt en opgeslagen voor de weinigen. Hulp, Hulp! Verdomme, waar zijn de artsen, het is nu echt dringend. Shit valt links, rechts, voor ons, achter ons. Hé, kameraad, heb je wat zoutoplossing nodig? Hé, heb je gemerkt dat je hoofd bloedt? Voorzichtig, granaat! Terugtrekken, een beetje, rustig blijven, weer naar voren.

Shit, wat doen we hier nu weer? Ja, ja, we hebben aantallen, we zijn de massa. het is alles wat we hebben tegen de militaire wapens die op ons neerregenen, die onze benen afsnijden, die onze ledematen verscheuren.

Hulp, hulp! Hoe lang zitten we hier al? Twintig minuten, misschien. Een groep medici zweeft rond een lichaam. Een van hen heeft al te weinig voorraad. De anderen hebben ook niet veel meer. Wat gaan ze doen? Wat gebeurt er met me als ik val?

Voorzichtig daar! Kijk uit voor de granaat een paar meter verderop, kan me niet herinneren te bewegen, explosie, hoofd bonkt. Verdomme, ik ben kapot, ik vergat weg te rennen. Ik ben in orde, ik moet vooruit blijven gaan. Pak je partner, even kijken of zij ook in orde zijn. Alles goed. Laten we gaan.

Er is vuur voor ons, zwarte rook van de brandende voertuigen, witte rook van het traangas, de flits van een vlam, de vonk van een granaat die afsterft, we kunnen niets zien.

Hoe lang waren we daar? Twee, drie uur? Minder dan een uur, eigenlijk. Een eeuwigheid, of was het niet lang genoeg?

Waarom vielen we ineens terug? Een man op het randje van de dood vooraan, een rij vierwielers die ons probeerden te omsingelen, het besef dat we geen kans maakten, vermoeidheid in de frontlinie?

De gewonden evacueren, herenigen met de bemanning. De schok voelen in de ogen van de anderen, de verwondingen beoordelen, een paar woorden zeggen. Een kameraad breekt in tranen uit, we kruipen dicht tegen elkaar aan. Absurd, oneffen, gevaarlijk.

Wat gebeurt er na zoiets? Iemand moet het weten.

We gaan naar huis, een eindeloze stoet zwart van woede en wrok, een onwillig leger, uitgeput. We leven nog, we hebben geluk.

Een clip van een livestream van de gebeurtenissen in Sainte-Soline op 25 maart 2023.

Communiqué van de ouders van Serge (S.) op 29 maart 2023

 van de ouders van een activist die nu na 10 dagen na het politiegeweld in Sainte-Soline nog in coma ligt.

[Woord van vertaler: deze persoon ligt momenteel (05/04/2023) nog steeds in comma]

Na de verwonding veroorzaakt door een GM2L granaat, tijdens de demonstratie van 25 maart 2023 georganiseerd in Sainte-Soline tegen de irrigatiebekkenprojecten, ligt onze zoon Serge momenteel in een ziekenhuis te vechten voor zijn leven.

Wij hebben een klacht ingediend wegens poging tot moord en vrijwillige belemmering van de komst van de hulpdiensten; en wegens schending van het beroepsgeheim in het kader van een politieonderzoek en verduistering van informatie uit een daartoe bestemd dossier.

Naar aanleiding van de verschillende in de pers verschenen artikelen, waarvan vele onjuist of misleidend zijn, willen wij het volgende kenbaar maken:

Wij geloven dat dit geen criminele daden zijn die onze zoon zouden besmeuren, maar integendeel dat deze daden hem tot eer strekken.

Graffiti met de tekst "Wraak voor S. Serge!" "Onder de BRAV-M, het strand" [een verwijzing naar de beroemde graffiti uit mei 1968, "Onder het beton, het strand"] en "Breng ons het hoofd van de handlangers."

Terug in de stad namen veel mensen deel aan een landelijke mobilisatie tegen de 

 genoemd naar de minister van Binnenlandse Zaken - de hoofdagent van Frankrijk, zeg maar). Deze wet, de volgende op de repressieve agenda van Macron, zal de rechten van migranten ernstig beperken en de opsluiting en deportatie van verbannen mensen en mensen zonder papieren op Frans grondgebied vergemakkelijken. Hoewel het aantal mensen dat dat protest bijwoonde niet in de buurt kwam van het aantal mensen dat protesteert tegen de pensioenhervorming, bouwen we langzaam banden op die antiracistisch verzet en solidariteit verbinden met het bredere verzet tegen de regering.

Vanaf zaterdag werd het politiegeweld het belangrijkste onderwerp van gesprek en media-aandacht. Gérald Darmanin en Laurent Nuñez (de hoofdagenten van respectievelijk Frankrijk en Parijs) deden hun best om leugens te verspreiden over de gebeurtenissen in Sainte-Soline en om te proberen de politievergelding in Parijs te legitimeren. In de stad stonden de BRAV-M politie-eenheden - de "mobiele" eenheden die mensen op motoren achtervolgen - centraal in deze discussie. Er is al een opmerkelijk aantal video's van de BRAV-M die geïsoleerde personen aanvallen, mensen overrijden en mensen verbaal en seksueel misbruiken; dit hoeft niet te verbazen, aangezien hun voorouders, de 

 beroemd waren om vergelijkbaar gedrag, waaronder de moord op Malek Oussekine in 1986, die de film 

Sommige vakbonden - waaronder de CGT en Solidaires - spraken zich ook uit tegen het politiegeweld, 

 met degenen die in Sainte-Soline geleden hebben. De slogan 

 ("niet vergeten, niet vergeven") verspreidt zich langzaam onder de stakende arbeiders. Zelfs de internationale media die de beweging verslaan en de autocratische en repressieve strategie van Macron veroordelen, beginnen zich te concentreren op het politiegeweld in plaats van op de pensioenhervorming.

Op verschillende werklocaties hadden de werknemers als gevolg van vorderingen en vermoeidheid in het weekend een stakingspauze ingelast. Velen hebben maandag en dinsdag de staking weer hervat, maar er heerst ongetwijfeld een zekere vermoeidheid onder de stakers en hun aanhangers, verdubbeld met verdriet en angst tegenover de grootschalige militaire repressie. Darmanin en Macron hopen de publieke opinie te beïnvloeden door het schrikbeeld van geweld voor de ogen van de mensen te zwaaien, zoals de regering deed om de 

 beweging in [december 2018] te onderdrukken(https://crimethinc.com/2018/12/14/the-yellow-vest-movement-showdown-with-the-state-reports-from-the-clashes-in-paris-around-france-and-across-europe). Of deze strategie succesvol zal zijn, valt nog te bezien. Het zal deels afhangen van hoe succesvol we zijn in het presenteren van andere narratieven.

De algemene staking van dinsdag 28 maart was relatief succesvol, afhankelijk van wie je het vraagt. Het aantal mensen in de straten neemt af, maar het was nog steeds een van de hoogste van de afgelopen twee maanden - ongeveer twee miljoen. Steden in het westen van Frankrijk (

), bekend om hun opstandige neigingen, coördineerden succesvolle wegblokkades. Een aanzienlijk aantal raffinaderijen, brandstofopslagplaatsen en andere logistieke centra waren geblokkeerd of in staking; meer dan 400 benzinestations in Frankrijk zaten op woensdag 29 maart zonder brandstof. Ook scholen en universiteiten bleven in staking, evenals de Eiffeltoren en andere bekende Franse instellingen.

Wat de demonstraties zelf betreft, waren de resultaten gemengd. Felle bijeenkomsten vonden plaats in Rennes en Nantes, waar het zwarte blok altijd offensief is, en in steden als Lyon, St-Etienne en Toulouse. In Parijs was de sfeer gespannen. Hoewel er laat op de dag enkele confrontaties met de politie uitbraken, voelden deze meer symbolisch dan strategisch aan. Veelzeggend is dat de spontane nachtmarsen zijn afgenomen. Als spontane marsen en andere vormen van directe actie terugkeren in de straten ondanks het machtsvertoon van de regering in het weekend, zou dat de beweging een tweede wind kunnen geven; zo niet, dan zou dat haar lot kunnen bepalen.

Hoewel de perverse retoriek van de regering ons handelen niet moet bepalen, is het belangrijk om de verhalen die zij proberen te propageren door te prikken. In wezen gebruikt Macron dezelfde strategie die hij gebruikte om de Gele hesjes te onderdrukken. Hij geeft de demonstranten de schuld van de verwondingen die de politie hen toebrengt, om degenen die zich tegen de politie verdedigen te bagatelliseren en in diskrediet te brengen, en om de escalatie van de politie-onderdrukking te rechtvaardigen.

Deze circulaire retoriek is al aan de orde in 

 over de gebeurtenissen in Sainte-Soline, zoals onderzocht in de analyse "

". Darmanin heeft een juridische procedure gestart om het collectief "Les Soulèvements de la Terre" te "ontbinden", door ecologische sabotage gelijk te stellen aan terrorisme door te beweren dat veel van de demonstranten in Sainte-Soline al lange tijd op de "A-lijst van gevaarlijke individuen" staan (

 in de Franse databanken voor contra-informatie).

De staat probeert de publieke verontwaardiging over politiegeweld op zijn kop te zetten. Het doel is niet zozeer om het gebruik van militair geweld tegen ongewapende demonstranten te legitimeren - dat wil Macron niet toegeven - maar om het te presenteren als het onvermijdelijke neveneffect van zijn rechtvaardige inspanningen om de Franse Republiek te beschermen tegen gevaarlijke en onverantwoordelijke individuen die in hun eigen belang moeten worden tegengehouden.

Maar er is een andere manier om deze hele situatie te lezen.

Als Macron vastbesloten is om zijn agenda er zonder stemming door te drukken, hoe onpopulair die ook is, en om alle protest te onderdrukken door middel van gemilitariseerd politiegeweld, dan is de enige manier om de komst van regelrechte autocratie te voorkomen het tot stand brengen van een krachtmeting met de politie. In dat geval zijn degenen die het initiatief nemen om te experimenteren met manieren om zich tegen de politie te verdedigen niet infantiel of onverantwoordelijk. Integendeel, zij zijn het enige dat tussen ons en tirannie staat.

Politiebeelden van de gebeurtenissen in Sainte-Soline op 25 maart 2023, waarop te zien is hoe mensen zich verdedigen tegen het politiegeweld.

In deze geest hebben veel mensen opgeroepen tot bijeenkomsten in heel Frankrijk op donderdag 30 maart om zich te verzetten tegen het politiegeweld en op te komen voor de mensen die gewond zijn geraakt, van wie sommigen nog steeds 

De confrontatie met de politie is geen kwestie van symmetrisch geweld, maar van hen te slim af zijn. Ze moeten te slim af zijn als ze ons fysiek of discursief proberen te isoleren en in het nauw te drijven. Het betekent samen escaleren, ongecontroleerd, als een netwerk dat te uitgebreid is om te omsingelen - bewegen, samenvoegen, aftakken, van koers veranderen en sneller innoveren dan zij kunnen bijhouden, en dat op elk soort terrein, van de straten zelf tot aan het verhaal over wat daar gebeurt.

Voorlopig dreigt de kwestie van het politiegeweld alle andere onderwerpen van publieke discussie te verdringen, met onder meer de pensioenhervorming, 

 zelf en de macht van de staat. Dit kan ook een valstrik zijn voor de beweging. Ons alleen richten op de politie zal niet noodzakelijkerwijs een strategie opleveren waarmee we ze kunnen overwinnen.

 (de coördinatie van de acht grootste nationale vakbonden in Frankrijk) heeft opgeroepen tot de volgende landelijke staking op donderdag 6 april. In de ogen van velen is dat te laat, omdat de gebeurtenissen die zullen bepalen of de beweging leeft of sterft dan al hebben plaatsgevonden. Deze lange periode geeft de vakbonden de tijd om met de staat te onderhandelen: sommige vakbondsleiders hebben al met de regering gesproken. Hoewel enkele hardliners binnen de CGT en andere vakbonden zich verzetten tegen de druk van hun leiders om toe te geven, is het belangrijk te erkennen dat de geschiedenis van de vakbondspolitiek wordt gekenmerkt door talrijke voorbeelden van de negatieve resultaten van een dergelijk verzet.

Toen de vakbonden na de spontane protesten van donderdag 16 maart de algemene staking voor 23 maart aankondigden, geloofden velen natuurlijk ook dat de beweging de daaropvolgende week zou sneuvelen. Zoals altijd zal wat op straat gebeurt alles bepalen. Ondanks vermoeidheid, pijn en verdriet hebben de Fransen de strijd nog niet opgegeven. Leve de revolutie!

De politie in Sainte-Soline op 25 maart 2023.

Getuigenis van Layla Staats, een lid van de Mohawk natie die deelnam aan de actie in Sainte-Soline.

Wij presenteren een tweede verklaring geschreven door Serge's kameraden en naasten, vrijgegeven op woensdag 29 maart.

Terwijl onze kameraad Serge blijft vechten voor het leven dat de staat hem probeert af te nemen, zijn we getuige van een nieuwe uitbarsting van geweld tegen hem. De media proberen hem af te schilderen als een man die neergeschoten zou moeten worden. Vandaag ligt hij nog steeds in coma, in kritieke toestand. Wij betuigen onze solidariteit aan Mickaël en aan allen die het brute geweld van de politie op hen hebben voelen neerkomen.

De burgerlijke media blijven eindeloos doorgaan met het napraten van zorgvuldig door de staat gekozen woorden om uit het niets de vijand te construeren die ze willen bestrijden. Hun valse front zal afbrokkelen tegenover de vele verhalen die de loop van de gebeurtenissen hebben gecorrigeerd en herschreven. De politie gebruikte granaten met het specifieke doel de demonstranten lichamelijk en geestelijk letsel toe te brengen; zij is verantwoordelijk voor het verhinderen van hulpverleners om de gewonden te evacueren, zelfs als dat betekende dat onze kameraden moesten sterven.

Inlichtingendiensten hebben de informatie die ze hadden verzameld over Serge vrijelijk uitgedeeld aan nieuwsredacties in het hele land. Hun doel is om ons te dwingen onszelf te definiëren in de woorden die de politie gebruikt. Wij gaan hier niet in op de bewust ingekorte versies van Serge's identiteit die de politie heeft verspreid. Wij geloven niet dat er enige waarheid over hem te vinden is in de arcana van de staats- en mediapropaganda. Als revolutionair heeft Serge uit alle macht en gedurende vele jaren deelgenomen aan vele klassenstrijd tegen onze uitbuiting, altijd met het oog op de verbreding en versterking van het leven en de overwinning van het proletariaat.

En inderdaad, we mogen ons niet laten verpletteren.

Wij roepen allen die hem kennen op om anderen in hun omgeving te vertellen wie hij is. Onthoud: Serge weigert in de strijd de strategie van de staat om goede en slechte demonstranten te scheiden. Met hem en voor hem houden wij deze lijn aan.

Op dinsdag 28 maart hebben mensen overal hun solidariteit betuigd met de beweging tegen de pensioenhervorming in Frankrijk. We hebben ook veel berichten ontvangen van internationale kameraden. Wij danken hen hartelijk en moedigen hen aan de beweging voort te zetten en te steunen. Er zijn al meer acties gepland, en we moedigen mensen aan om zonder terughoudendheid mee te doen en ze te vermenigvuldigen, in Frankrijk en in de rest van de wereld.

We willen dat dit bericht zo breed mogelijk wordt verspreid.

PS: Er zijn veel geruchten over Serge's medische toestand. Deel ze niet. Wij houden jullie op de hoogte.

Een chronologisch verslag van de recente gebeurtenissen in Frankrijk.

Frankrijk in vlammen: Macron probeert de beweging tegen de pensioenhervorming met dodelijk geweld neer te slaan.

Zaterdag 18 maart organiseert de Vrije Bond in samenwerking met Café Bosch:
BRADFEST #2, PUNKS FOR ROJAVA

Een benefiet voor de aardbevingsslachtoffers in Rojava met vooraf een korte update over de huidige (politieke) situatie in Rojava.

Zat, 18 maart
Café Bosch, Apeldoornseweg 4a Arnhem
Deuren: 20:00
Show: 21:00
Voorgestelde DONATIE: 7 euro

Punks for Rojava

[Event] Zaterdag 18 maart organiseert de Vrije Bond in samenwerking met Café Bosch: BRADFEST #2, PUNKS FOR ROJAVA

[Arnhem] BRADFEST #2, PUNKS FOR ROJAVA

Marinus van der Lubbe Geboren 13 januari 1911 - Leiden, Nederland, overleden 10 januari 1934 - gevangenis Leipzig, Duitsland

Marinus van der Lubbe werd op 13 januari 1911 in Leiden geboren als zoon van de handelsreiziger Franciscus Cornelis en Petronella van Handel, een gescheiden vrouw die al 6 kinderen had. Zijn vader verliet het huis voorgoed kort na zijn geboorte. Zijn moeder, een chronische astmapatiënt, verhuisde naar Den Bosch om een winkeltje te beginnen. Marinus schijnt korte tijd in een tehuis voor onderwijs aan wezen en arme kinderen te hebben gezeten. Een van zijn leraren beschreef hem op 11-jarige leeftijd als een begaafde leerling.

Na het overlijden van zijn moeder in 1921 woonde hij bij zijn halfzus in Oegstgeest, bij Leiden. Ingeschreven op een protestantse school was hij ook belast met de zorg voor zijn drie jongere nichtjes. Op 14-jarige leeftijd begon hij te werken om zijn halfzusje te ontlasten. Hij werkte als leerling-metselaar en volgde avondcursussen. Als gevolg van discussies met zijn collega's begon hij zich te interesseren voor revolutionaire ideeën en sloot hij zich aan bij de jongerenorganisatie van de Communistische Partij Nederland, De Zaaier. Als jonge autodidact, onafhankelijk van aard en afkerig van gezag, bezocht hij de openbare bibliotheek van Leiden, waar hij onder meer Filosofie en werk van Henry Ford, het Kapitaal van Marx en verschillende boeken over reizen door Tibet en China las.

In 1924 kreeg hij een arbeidsongeval op een bouwplaats. Twee van zijn collega's gooiden voor de grap een emmer over zijn hoofd. Ongebluste kalk op de bodem van de emmer kwam in zijn ogen terecht en hij moest in het ziekenhuis worden behandeld. In oktober 1927 raakte hij na het vallen van puin op een andere bouwplaats gewond aan zijn rechteroog. Dit tweede, ernstigere ongeval betekende dat hij enkele maanden in het ziekenhuis verbleef. Hij werd geopereerd zonder het volledige gebruik van zijn oog terug te krijgen. Als gevolg hiervan ontving hij een wekelijkse invaliditeitsuitkering. Om deze uitkering aan te vullen werkte hij de ene tijdelijke baan na de andere. Hij werkte in een kruidenierszaak, daarna als ober in het stationscafé in Leyden, als matroos op een boot tussen Noordwijk en Sassenheim, en daarna als aardappelverkoper op straat. Marinus had een atletisch gestel en bleef fit door te zwemmen. Zijn vrienden gaven hem de bijnaam "Dempsey" naar de beroemde Amerikaanse bokser.

Als onverzettelijke activist van de Jonge Communistische Liga werd hij het doelwit van de politie vanwege zijn interventies op openbare bijeenkomsten. Zijn zwager, die zijn politiek afkeurde, adviseerde hem Leyden te verlaten.

Marinus vestigde zich in een gemeubileerde kamer waarvan hij de huur deelde met Piet van Albada, een oppositielid binnen de Communistische Partij, die dicht bij de Internationalisten van de GIC (Groepen Internationalistische Communisten) stond. Deze groep hing de meer libertaire ideeën van het [radencommunisme] aan (https://libcom.org/history/articles//history/articles//history/articles/thought/ideas/council-communism).

Marinus maakte een korte reis te voet en liftend door België en Duitsland. Hij ging naar Calais, waar hij op het idee kwam om het Kanaal over te zwemmen. In oktober huurde hij in Leyden een ruimte die hij veranderde in een vergaderruimte voor de Jonge Communistische Bond, die hij Leninhuis noemde. Hij schreef folders en bulletins en kwam tussen bij stakingen, demonstraties van werklozen en openbare bijeenkomsten. In 1929 leidde zijn onenigheid met de Communistische Partij ertoe dat hij vier keer ontslag nam! Hij bekritiseerde de leiding vanwege haar schuchtere en bureaucratische houding, en begon te twijfelen aan het gebruik van het parlement dat de energie van de militanten afleidde. Onder invloed van van Albada en zijn vrienden kwam hij dichter bij de communistische standpunten van de raad.

1931 betekende voor hem een keerpunt. Zijn reislust verruimde zijn blik. Hij had een sterk verlangen om de Sovjet-Unie te bezoeken, die hij nog steeds beschouwde als het "land van het socialisme". Hij was bezorgd over de opkomst van het fascisme in Duitsland en vond dat de niet aflatende strijd tegen de opkomst daarvan werd afgeleid door verkiezingstactieken die hij als oppervlakkig beschouwde. In april plande hij met zijn vriend Henk Holwerda een reis door Europa naar Rusland, te financieren door de verkoop van propagandapostkaarten onderweg. De Leydense afdeling van de Communistische Partij weigerde hem hierbij te helpen, Holwerda haakte af en Marinus brak voorgoed met de Partij.

Hij ondernam de reis toch, kwam aan in Berlijn en meldde zich bij het Sovjet-consulaat. Maar het bedrag dat voor zijn visum werd gevraagd was te hoog voor zijn budget, en hij ging terug naar Nederland. In Gronau aan de grens werd hij gearresteerd wegens illegale verkoop van ansichtkaarten en "communistische propaganda". Vrijgelaten na 10 dagen in de gevangenis, keerde hij eindelijk terug naar Leiden.

Tijdens de zomer keerde hij terug naar Calais, waar hij werkte als matroos. Zijn plan om het Kanaal over te zwemmen, waarvoor een Nederlandse krant een prijs van 5.000 florijnen had uitgeloofd, werd gedwarsboomd door het zeer slechte weer. In september ging hij weer op pad door Duitsland. Hij sliep in boerenhuizen en in openbare opvanghuizen voor werklozen. In Boedapest werd hij verliefd op een jonge prostituee en vroeg haar haar beroep op te geven om haar leven met hem te delen. Hij werd afgewezen. Hij kwam tot Belgrado, werkte telkens op het land en schreef een reisverslag. Terug in Nederland ging hij naar Enschede, waar wilde stakingen waren uitgebroken in de textielindustrie. Hij schreef een verslag van deze stakingen voor de GIC. Omdat er geen seizoenswerk beschikbaar was, vroeg hij fondsen aan bij het Bureau voor Hulp aan Werklozen in Leiden. Hij vroeg steun voor het opzetten van een bibliotheek voor arbeiders en werklozen. Het Bureau weigerde dergelijke "sociale projecten" te financieren. In januari 1932, nadat een tweede poging om fondsen te verkrijgen was afgewezen, brak hij de ruiten van het Bureau in en werd veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf. Om hieraan te ontkomen reisde hij naar Boedapest en in april betrapte de Poolse politie hem bij een poging de grens naar Rusland over te steken. Terug in Nederland werd hij gearresteerd en gevangen gezet in Den Haag. Bij zijn vrijlating vroeg hij opnieuw om geld van het Bureau, wat hem werd geweigerd, en hij ging in hongerstaking. Na 11 dagen won hij zijn zaak. Even later publiceerde hij een krant voor werklozen, de Werkloozenkrant, waarin hij pleitte voor zelforganisatie en directe actie en felle kritiek uitte op de vakbondsbureaucratieën.

Hij raakte bevriend met Eduard Sirach, die in 1917 een opstand op de kruiser Zeven Provincien had geleid en actief was in een communistische raadsgroep in Leiden.de LAO (Arbeiders Linkse Oppositie) die Spartacus uitgaf. Betrokken bij hun activiteiten stond hij vaak midden in de agitatie. Tijdens de machinistenstaking in Den Haag mengde hij zich in de massabijeenkomsten, waarbij hij de Communistische Partij en de vakbonden bekritiseerde en pleitte voor arbeidersautonomie. In 1933 had Marinus tuberculose aan de ogen opgelopen en lag hij enkele weken in het ziekenhuis. Deze jonge man van 24 besefte dat hij een groot risico liep zijn gezichtsvermogen te verliezen.

Na Hitlers opkomst in Duitsland hoopte Marinus dat de miljoenen Duitse socialisten en communisten de confrontatie met de nazi's zouden aangaan en een revolutie zouden ontketenen die zich over de hele wereld zou verspreiden. Hij herhaalde vaak dat er iets moest gebeuren. Een week na zijn vertrek uit het ziekenhuis reisde hij naar Berlijn, waar hij op 17 februari aankwam. Bij een bijeenkomst van de sociaal-democratische partij zag hij tot zijn schrik dat een brutale onderbreking door de politie geen weerstand bood. Hij zette mensen aan tot een reactie, begon discussies op straat en probeerde in te grijpen bij vergaderingen. Overal ontmoette hij gelatenheid en onverschilligheid. Op 23 februari woonde hij een bijeenkomst van de Communistische Partij bij, die zonder verzet opnieuw door de politie werd opgebroken.

Ontmoedigd hierdoor, en omdat hij onder de arbeiders geen reactie op het fascisme zag, besloot hij tot actie over te gaan.

In de nacht van 25 februari probeerde hij een werkloosheidsbureau en een kasteel en het keizerlijk paleis in Berlijn in brand te steken. Op de 27e slaagde hij erin de Reichstag, het Duitse parlementsgebouw, in brand te steken en werd daar aangehouden. Dit was het zwakke voorwendsel om politieke organisaties en kranten te sluiten en duizenden socialisten, communisten en anarchisten te arresteren.

De nazi's stelden hem zelfs terecht samen met een leider van de Duitse Communistische Partij en enkele Bulgaarse communisten, die zij ervan beschuldigden samen te werken met Marinus! Hij ontkende elk verband en verklaarde dat hij op eigen houtje had gehandeld.

Hij begon een hongerstaking in de gevangenis om te protesteren tegen zijn detentieomstandigheden, en werd onder dwang gevoed. Hij zat 7 maanden vastgeketend in zijn cel. Uiteindelijk werden de Bulgaren vrijgesproken, de communistische leider gevangen gezet en Marinus ter dood veroordeeld. Op 10 januari 1934 werd hij in de gevangenis van Leipzig onthoofd.

De communisten richtten na de Rijksdaggebeurtenis een comité op voor hulp aan de slachtoffers van het Hitlerisme. Het werd geleid door Munzenberg, die optrad voor de Komintern, de door Stalin gecontroleerde Communistische Internationale. Het beschreef Marinus als een pseudo-communist en een nazi-agent-provocateur. In augustus 1933 verscheen het Bruinboek, onder redactie van Otto Katz, die Marinus beschuldigde van een "kleinburgerlijke" "opschepper", een godsdienstwaanzinnige, en tenslotte van een speelbal te zijn voor de leiders van de SA, de stormtroepers van de nazi's! Hij werd beschreven als een "halfblinde jonge pederast" en beschuldigd van samenwerking met de Nazi's bij de brand van de Reichstag. Een door dit comité georganiseerd "tegenproces" in Londen bevestigde deze bevindingen, waarbij slechts één persoon in de jury, Sylvia Pankhurst, de antiparlementaire communiste, ernstig bezwaar maakte. De Bulgaarse communist Dimitrov (na zijn vrijspraak een topper in de Comintern) eiste in de openbare rechtszaal dat zijn medeverdachte ter dood werd veroordeeld omdat hij "het proletariaat had tegengewerkt".

Raadcommunisten en anarchisten in Nederland en Frankrijk schoten hem te hulp (met uitzondering van de Duitse anarchistische veteraan 

, die de Brown Book beschuldigingen accepteerde) In Frankrijk richtte de anarchistische theoreticus Andre Prudhommeaux het Marinus van der Lubbe Comité op. Op de dag van de opening van het proces verscheen in Nederland het Rode Boekje, een weerlegging van alle laster uit het Bruine Boekje (en in uittreksels herdrukt in Frankrijk). Het verdedigde Van der Lubbe's revolutionaire integriteit, met vele karakterverwijzingen van mensen uit verschillende fracties die getuigden van zijn eerlijkheid en toewijding aan de arbeidersklasse. Maar de laster ging door. De communistische toneelschrijver Bertold Brecht heeft in zijn The Resistible Rise of Arturo Ui, een allegorie op de opkomst van Hitler, een personage genaamd Fish, een karikatuur van Marinus, wiens enige woorden "areu, areu, areu" zijn. Ondanks verschillende pogingen om zijn naam te zuiveren, hangt er nog steeds een kwalijke geur rond het leven van Van der Lubbe. In het beste geval wordt hij gezien als een cretin, of een halfgare idioot. Hij was evenzeer een slachtoffer van de Stalinisten als van de Nazi's.

Marinus handelde uit de beste motieven. Hij dacht dat zijn daad de vonk zou kunnen zijn voor een algemene arbeidersopstand tegen de nazi's. Helaas had hij het mis. De sociaaldemocraten en hun vakbonden gaven het zonder slag of stoot op, net als de communisten. Alleen in Wenen deden de arbeiders in juni 1933 een poging tot opstand, die bloedig werd neergeslagen (zie 

). Maar de nazi's zouden hun grootschalige onderdrukking hebben uitgevoerd, vroeg of laat, met of zonder de brand in de Rijksdag. Op de dag dat Marinus de communistische bijeenkomst uiteen zag vallen, was het hoofdkwartier van de communistische partij overvallen en waren de kantoren van hun krant gesloten.

En Munzenberg en Katz? Munzenberg werd vermoord door de Stalinisten, wiens bevelen hij had uitgevoerd, en zijn lichaam werd gedumpt aan de Zwitserse grens in 1940. Otto Katz zette zijn werk voor de Sovjet geheime diensten voort, en nam deel aan de jacht op socialisten en anarchisten tijdens de [Spaanse Burgeroorlog] (https://libcom.org/history/articles/spanish-civil-war-1936-39), voordat de doodsmachine, wiens trouwe dienaar hij was, zich ook tegen hem keerde. Hij werd berecht in Praag en opgehangen als een "Zionistische agent" in 1952.

"...oude formules en oude ideeën zijn op sterven na dood, en met hen vervallen de partijen en corporatieve organisaties en dat alles. De wereld rekent op nieuwe krachten, en dat zijn de hoofden en de harten van de arbeiders zelf."

Uit het werklozenblad onder redactie van Van der Lubbe

Een korte biografie van Marinus van der Lubbe, de Nederlandse radencommunist die de brand in de Rijksdag stichtte.

Lubbe, Marinus van der 1911-1934

Via onze FvA kanalen vroeg ik mensen naar hun favoriete luister-, kijk- en leest ontdekking in 2022, hier het overzicht.

de scheef gedrukte teksten zijn de comments van de inzenders.


Sommige links linken direct naar een download link, niet allemaal legaal. En sommige hebben geen links die kon ik niet vinden.

Het bestaat al veel langer, maar dit jaar was voor mij de première: NMG (Nederlands Met Gebaren). Mijn vocabulaire is nog beperkt, maar holy shit wat maakt dit een verschil in communicatie met jonge kinderen❤️ zo blij dat in sit ontdekt heb, en ik wil het blijven uitbreiden en ontwikkelen 🔥

Via de FvA kanalen vroegen ik mensen naar hun favoriete luister-, kijk- en leest ontdekking in 2022, hier het overzicht.

Ingezonden luister-, kijk- en leestips van 2022

Vanaf deze maand, december 2022, bestaat de podcasts ‘Hollanditis’ over uiteenlopende (linkse/activistische) sociale bewegingen en hun geschiedenis. We beginnen met een tweetrapsraket over de vredesbeweging en antimilitarisme. Omdat Oekraïne. 

Open in nieuw venster

Daarna behandelen we elke maand een nieuw thema. Het eerstvolgende is al bekend (en zelfs opgenomen): links/boeren/landbouw/voedsel. Zijn boerenbewegingen in Nederland altijd rechts geweest? Of bestaan ze wel, maar zien we ‘linkse boerenbewegingen’ alleen als ze zich in een arme land met wapens verzetten?

Maar dat dus later. Daarna lopen we een lang reeks thema’s en onderwerpen langs, van de globaliseringsbeweging tot feminisme, gewapende strijd (ook in Nederland ja), linkse media, boekwinkels, huisvesting, transport, solidariteit-met-de-derde-wereld, et cetera.

Uw hosts in deze zijn Jeremy en Kees, radicale huisvaders:

Kees is een luie huisvader en onderbetaalde zzp-er, maar ook al een leven lang op zoek naar rellen en bevrijdende revoluties (soms lukte dat bijna!) En fulltime amateur mediamaker (o.a. globalinfo.nl).

Jeremy is part time luie huisvader, part time army of one 'technical media support' en mede-organisator van het jaarlijkse 

 voor activisten en wereldversleutelaars. Ook is/was hij voor of achter de schermen betrokken bij de podcasts Crash Course Economics, De Lockdown en Future Beyond Shell.

Het eerste thema dat aangegraven wordt, tevens naamgever aan de hele (excusez) exercitie, is dus antimilitarisme en de vredesbeweging.

Ooit, begin jaren 1980 was die beweging zo groot in Nederland dat er internationaal een term voor bestond ’Hollanditis’. Dat was de pandemie die onder een groot deel van de bevolking toegeslagen had, waardoor mensen zich gingen verzetten tegen nieuwe atoombewapening. Het leidde tot de twee grootste demonstraties ooit.

Maar vreemd genoeg (of niet?) was van die massaliteit niets meer te bekennen toen er echt oorlog gevoerd ‘moest’ worden met deels Nederlandse wapens of medeplichtigheid. Dezelfde organisaties die zich hadden verzet tegen kernwapens, bleken jaren later voorstanders van ‘humanitaire interventies’ tegen bijvoorbeeld het Irakese of Servische bewind. Pas toen de globaliseringsbeweging op gang kwam, werd er weer het vermogen ontwikkeld om zich massaal te verzetten tegen een nieuw illegale interventie (in Afghanistan in 2001 en Irak in 2003).

En nu, met Oekraïne, lijken we weer helemaal terug bij af, of nog erger: er wordt algemeen gejuicht bij het beantwoorden van de Russische aanval op Oekraïne met zoveel mogelijk militair geweld. Alleen extreemrechtse wappies zijn nu nog tegen. De NAVO is ineens populairder dan ooit en het opkrikken van de defensiebegroting en oppompen van de wapenindustrie wordt nauwelijks nog bekritiseerd en staat nergens bij links op de agenda. “Wat een bizarre tijden!” zou Marcus Tullius Cicero hebben geroepen als hij dit had meegemaakt...

Klinkt dit interessant? Zegt het voort en deel deze posts bijvoorbeeld op de o zo sociale media

Of vertel het gewoon door aan je vrienden en bekenden: “wat ik nu heb gehoord...” een enorme kletspartij over de Nederlandse vredesbeweging en antimilitarisme door de eeuwen heen. Gratis en voor niks te beluisteren: Website: 

Vanaf deze maand, december 2022, bestaat de podcasts ‘Hollanditis’ over uiteenlopende (linkse/activistische) sociale bewegingen en hun geschiedenis. We beginnen met een tweetrapsraket over de vredesbeweging en antimilitarisme. Omdat Oekraïne.

Nieuwe podcast, ‘Hollanditis’ over de geschiedenis van sociale bewegingen.

Bij de totalitaire staten, die tegenwoordig het nieuwe principe van staatsorganisatie belichamen, staat Rusland op de eerste plaats. Niet alleen chronologisch, maar ook wat betreft de feitelijke ontwikkeling. De Russische staat, die ten onrechte een ‘sovjetstaat’ genoemd wordt, ging als eerste over tot de wetmatige vestiging van een dictatuur, tot de op- en uitbouw van een politiek en administratief terreursysteem, tot de exclusieve partijheerschappij, tot de methode van de mechanisch-bureaucratische gelijkschakeling, tot de politieke en etatistische totaliteit.

Daarmee schiep Rusland het model voor de overige staten die op een kritiek punt van hun bestaan gedwongen waren om het democratische systeem op te geven en een politieke dictatuur in te stellen. Men kan zeggen dat Rusland op deze wijze tot leermeester van het fascisme is geworden.

Dat is geen toeval, geen grap van de wereldgeschiedenis, geen toevallige samenloop van omstandigheden. Alle tekenen wijzen er integendeel op dat het de uitdrukking en de consequentie is van één en hetzelfde principe op verschillende ontwikkelingsniveaus, van het historische en politieke gebeuren. Of de partijcommunisten het nu leuk vinden of niet, het is een onweerlegbaar feit dat het staatsbestuur en het staatsbestel in Rusland, Italië en Duitsland — om slechts deze drie staten te noemen — sprekend op elkaar lijken. Wie van paradoxen houdt, kan spreken van een rode, zwarte en bruine ‘sovjetstaat’, of van zwart, bruin en rood fascisme.

Het is daarbij van ondergeschikt belang, welke ideologie de totalitaire staat begeleidt en rechtvaardigt. De ideologie is nooit het primaire, maar altijd het secundaire van het fenomeen. Zo kan, zoals het voorbeeld van Italië en Duitsland aantoont, de ideologie wezenlijke wijzigingen ondergaan, zonder iets te veranderen aan het karakter en de functies van het staatsapparaat.

Op dezelfde manier heeft de omstandigheid dat er in Duitsland en Italië nog steeds privébezit bestaat, terwijl dit in Rusland is opgeheven, slechts de ondergeschikte betekenis van een variant. Alleen de afschaffing van het privébezit betekent immers nog geen socialisme, maar is ook mogelijk binnen het kapitalistische systeem. Van beslissend belang voor een socialistische maatschappijvorm is, naast de afschaffing van het privébezit, vóór alles de zeggenschap van de arbeiders over de opbrengst van de arbeid en de afschaffing van het loonsysteem. Deze twee fundamentele eisen zijn in Rusland echter net zo min vervuld als in Duitsland en Italië.

Misschien kan men stellen dat Rusland een stap dichter bij het socialisme is. Daarmee wordt echter geenszins betoogd, dat zijn ‘sovjetstaat’ de doelen van de klassenstrijd van het internationale proletariaat ook maar één stap dichterbij heeft gebracht. Eerder is het tegendeel van toepassing. Doordat Rusland zijn ‘sovjetstaat’, ondanks de meer dan onvoldoende socialistische trekken en de povere embryonale constitutie, uitgeeft als ‘socialistische staat’ en aanprijst als de vervulling van het socialistische ideaal, schept het voor het proletariaat van de hele wereld een bron van misleiding, illusie en bedrog. Tegenover het fascisme weet de ontwikkelde arbeider waar hij aan toe is en hij bepaalt zijn houding in de klassenstrijd dienovereenkomstig. Maar tegenover Rusland is hij maar al te makkelijk en te graag onderhevig aan de illusie dat hij hier te maken heeft met een socialistische staat en samenleving. Deze illusie verhindert de volledige en vastbesloten breuk met het fascisme. Want zij verhindert de grondige behandeling van de oorzaken, voorwaarden en omstandigheden, die zowel in Rusland als Duitsland en Italië tot een verdomd gelijkvormig staats- en regeringssysteem hebben geleid. Zo wordt de illusie tot een hulpmiddel van de contrarevolutie.

Niemand kan twee heren dienen. Ook een totalitaire staat kan dat niet. Als deze een geschikt werktuig is voor de politiek van kapitalisten en imperialisten, een bescherming tegen de proletarische revolutie en een redding van de ondergang, dan kan hij niet tegelijkertijd aan het proletariaat waardevolle diensten verlenen, een instituut van de belangen van zijn klassenstrijd vormen en om die reden zijn erkenning en verdediging waard zijn. Als desondanks twee tegenovergestelde klassen met onverenigbare, onverzoenbare doeleinden, behagen scheppen in één en hetzelfde staatssysteem, het erkennen, er hun toevlucht bij zoeken en er hun redding van verwachten, dan is dat verdacht, dan klopt er iets niet. Eén van de twee klassen moet zich dan op fatale wijze vergissen.

Men kan niet stellen dat het hierbij slechts om een vormkwestie, om de buitenkant gaat, dat bij een toevallig gelijke vorm de inhoud volkomen verschillend is. Dat is zelfbedrog. Ten eerste bestaan er voor marxisten geen historische toevalligheden. Ten tweede zijn voor hen vorm en inhoud altijd hetzelfde, altijd met elkaar in overeenstemming, nooit deelbaar en verschillend.

Als men al deze gedachten op de juiste wijze uitwerkt, dan komt men tot het volgende resultaat: als de ‘sovjetstaat’ een model kon vormen voor het fascisme, dan moet deze ook principiële, structurele en functionele elementen hebben bevat, die vervolgens ook in het fascisme terugkeerden.

Onderzocht moet worden, of dit inderdaad het geval is. Het onderzoek moet teruggaan op het ‘sovjetsysteem’, dat berust op het leninisme. Het leninisme is de door Lenin ontwikkelde, op de Russische verhoudingen toegespitste speciale vorm van bolsjewisme, die door zijn grondleggers en aanhangers voor een authentieke interpretatie van het marxisme wordt gehouden. In het bolsjewisme moeten dus de elementen aangetoond worden die wezenlijk zijn voor de staatsorganisatie en staatsleiding van het fascisme.

Als dit bewijs geleverd wordt, dan is het evident dat het bolsjewisme en het fascisme fundamenteel identiek zijn. Dan kan het proletariaat, als dit het fascisme in de zin en met de middelen van de marxistische klassenstrijd wil bestrijden, niet tegelijkertijd het Russische ‘sovjetsysteem’ erkennen en verdedigen.

Integendeel, dan is voor de praktijk van de strijd tegen het fascisme het enig geldende gebod: de strijd tegen het fascisme begint met de strijd tegen het bolsjewisme!

Voor Lenin was het bolsjewisme van meet af aan een zuiver Russische aangelegenheid. In de vele jaren van zijn politieke arbeid en strijd, gedurende welke hij het bolsjewistische systeem tot volle helderheid en consistentie ontwikkelde, heeft hij nooit de poging gewaagd om het ook te verheffen tot revolutionaire strijdvorm voor het proletariaat buiten Rusland. Hij was een sociaaldemocraat, bewonderde Bebel en Kautsky als geniale leiders en liet de Duitse linkerzijde alleen in haar strijd tegen het centrisme en opportunisme. Hoezeer had het niet voor de hand gelegen, om haar met bolsjewistische argumenten te hulp te komen! En hoe verleidelijk had het voor hem moeten zijn, om het wereldproletariaat met de bolsjewistische theorie een waarachtige revolutionaire oriëntatie te verschaffen! Niets van dat alles. Lenin bleef, omringd door een kleine kring van Russische emigranten, in een hardnekkig isolement en bleef nog steeds in de ban van Kautsky, toen de Duitse linkerzijde onder Rosa Luxemburg allang openlijk vijandig tegenover hem en zijn politiek stond.

Lenin had alleen belangstelling voor Rusland. Als doel van zijn revolutionaire activiteit stond hem enkel en alleen voor ogen: de omverwerping van het feodale tsarisme en de verovering van een zo groot mogelijke sociaaldemocratische invloed in het ensemble van de partijen van het postrevolutionaire Rusland. De grandioze ommekeer van 1917 wierp hem ver voorbij zijn tevoren vastgestelde doel. De bolsjewistische partij bevond zich plotseling in het bezit van de politieke macht, als heerseres over Rusland.

Ze besefte dat zij deze macht slechts kon behouden en ten behoeve van een socialistische opbouw kon aanwenden, als het haar lukte om de wereldrevolutie te ontketenen. Maar hierbij had ze een ongelukkige hand. Doordat ze in de eerste plaats hielp om het Duitse proletariaat terug te drijven in de partijen, de vakbonden en het parlement en om zijn krachtige radenbeweging te vernietigen, brak ze zelf de ontwakende Europese revolutie de nek.

Zo bleef de bolsjewistische partij, die weliswaar over goed geschoolde leiders, maar over volledig ongeschoolde, grotendeels nog analfabetische massa’s beschikte, volledig op zichzelf aangewezen. Midden in de burgeroorlog, de vijandelijke invasies, de volledig verwoeste economie, het geïmproviseerde leger, de wisselende en mislukte socialiseringsexperimenten, was ze in bijna drie jaar tijd niet in staat om een werkelijk sovjetsysteem op te bouwen.

Ze had weliswaar met behulp van de haar wezensvreemde, door de mensjewieken in het leven geroepen sovjetbeweging de politieke macht veroverd en de proletarische dictatuur geproclameerd, maar ze was bij de stabilisering van haar macht en de opbouw van de economie nauwelijks een stap verder gekomen. Vooral was ze niet in staat geweest om het sovjetsysteem, juist omdat het haar wezensvreemd was en tegen haar gehele systeem indruiste, in het complex van haar maatregelen, die zij voor socialistisch hield, effectief en succesvol in te bouwen. Maar ze wilde het socialisme en daarvoor had ze het wereldproletariaat nodig.

Toen besefte Lenin dat het nodig was om eindelijk het wereldproletariaat te winnen voor de bolsjewistische theorie en praktijk, voor zijn strategie en tactiek. Het was verontrustend dat het wereldproletariaat, ondanks de schitterende overwinning die het bolsjewisme in Rusland had behaald, er klaarblijkelijk niet toe neigde om zich met de bolsjewistische methode vertrouwd te maken. Nog verontrustender was dat de massa’s, voor zover ze niet in de oude sociaaldemocratie vertoefden, door hun revolutionaire activiteit tot aansluiting bij de radenbeweging werden gedreven, die in vele landen was opgekomen, maar vooral in Duitsland sterk ontwikkeld was.

Deze radenbeweging was echter precies dat, wat Lenin in Rusland niet kon gebruiken. Daarbij weerstreefde zij elke poging om haar voor een revolutionaire opstand naar bolsjewistisch model te winnen. Weliswaar was vanuit Moskou in alle landen een geweldige agitatiemachine in werking gesteld. Maar de ‘ultralinkse’ agitatoren van de radenbeweging begrepen — zoals Lenin zelf bevestigde — hun zaak beter dan de afgezanten van de bolsjewistische partij. Zo kwam het dat de Communistische Partij steeds slechts een klein, schreeuwend en wild gebarend hoopje tussen twee grote kampen bleef, waarvan het één het proletarische afval van de bourgeoisie verwierf, terwijl het andere met magnetische kracht alle revolutionaire elementen van het proletariaat tot zich trok.

Dus moest er meer vaart gezet worden achter de bolsjewistische agitatie! Vooral tegen de ultralinksen moest stevig van leer worden getrokken. Want die hadden, nadat men ze uit de Communistische Partij had gegooid en volgens bolsjewistische methode met hoon en smaad had overladen, bij de massa’s alleen maar aan aanzien en vertrouwen gewonnen.

In Rusland had het sovjetsysteem gefaald — hoe was het mogelijk dat thans een concurrerende beweging zo brutaal was om de wereld te willen bewijzen dat het sovjetsysteem in de handen van het bolsjewisme weliswaar onmogelijk is, maar onafhankelijk van het bolsjewisme uitvoerbaar en zelfs de enige praktisch begaanbare weg naar de vervulling van de eisen van het socialisme! Aan de praktijken van deze valse concurrentie moest een drastisch einde worden gemaakt!

Aldus zette Lenin zich vol woede in zijn schrijfstoel en schreef een geharnast pamflet. Tomeloze angst voor het verliezen van de macht en gloeiende verontwaardiging over het succes van de ketters leidden zijn pen. Als hij Stalin was geweest, dan had had hij hen allen als volksvijanden eerste klasse een proces aangedaan en gefusilleerd. Maar hij schreef slechts een brochure: De ‘linkse stroming’, een kinderziekte van het communisme , met als ondertitel: Poging tot een voor iedereen begrijpelijke uiteenzetting van de marxistische strategie en tactiek, die later — omdat men zich schaamde voor deze dubieuze bluf — kwam te vervallen.

Het was een polemisch geschrift, vol van gal en venijn, agressief, grof, overlopend van de verdraaiingen, verdachtmakingen en vervalsingen, vol haat en lust tot vervolging als een pauselijke excommunicatiebul, kostelijk voedsel voor elke contrarevolutionair! Maar tegelijk van alle bolsjewistische programmatische geschriften datgene, welke het wezen van het bolsjewisme het helderst schetst, het meest meedogenloos onthult. Het bolsjewisme zonder masker! Toen Hitler in 1933 de gehele socialistische en communistische literatuur onderdrukte, was dit geschrift het enige waarvan hij de verdere verschijning toestond. Hij wist waarom.

Van de inhoud van deze tekst is hier niet van belang wat Lenin zegt over de Russische revolutie, de geschiedenis van de bolsjewieken, hun botsingen met andere stromingen van de arbeidersbeweging en de omstandigheden van het bolsjewistische succes in Rusland. Alles is eenzijdig gesteld, aanvechtbaar en daagt uit tot discussie. Maar dit is niet de plek daartoe. Hier zullen slechts de hoofdpunten van de bolsjewistische strategie en tactiek op de korrel worden genomen. Die punten dus, waarin duidelijk wordt wat — voor de toenmalige behoeften — de beslissende tegenstelling was tussen het bolsjewisme en de ultralinksen, en — voor de huidige behoeften — wat de overeenkomsten zijn tussen bolsjewisme en fascisme.

Lenin heeft zijn partij, die oorspronkelijk Russische sociaaldemocratie heette en een sectie van de Tweede Internationale vormde, niet in Rusland opgebouwd, maar in het buitenland, in de emigratie. Vanaf de splitsing in Londen in 1903 was de bolsjewistische vleugel nog maar een kleine sekte met weinig leden, waarvan de bekwaamste en meest geschoolde de directe voorhoede van Lenin vormden. De bolsjewistische massa’s bestonden alleen maar op papier en vormden een fantastisch bestaan in de revolutionaire berekeningen van de leider.

De voorhoede was streng gedisciplineerd, revolutionair afgericht, voortdurend gecontroleerd, altijd militant en paraat en door aanhoudende zuiveringen geconformeerd.

Zo was deze kleine partij een krijgsacademie voor revolutionaire scholing en voorbereiding. Haar belangrijkste opvoedingsmiddelen waren: onvoorwaardelijke autoriteit van de leider, strenge centralisatie, ijzeren discipline, het drillen om de meningen gelijk te schakelen, strijdlust, zelfopoffering, het volledig opgaan van de persoonlijkheid in het partijbelang.

Wat Lenin op deze wijze schiep was een officierskorps, een elite van intellectuelen, een top die zich, eenmaal in de revolutie geworpen, meester zou moeten maken van de leiding en zich het verworven succes moest toe-eigenen.

Of deze wijze van voorbereiding op de revolutie al dan niet juist was, kan niet door logisch-abstracte overwegingen worden vastgesteld. Deze vraag is alleen op dialectische wijze te beantwoorden. Daartoe moeten eerst bepaalde subvragen worden gesteld: voor wat voor soort revolutie waren de voorbereidingen bedoeld? Wat voor doel moest deze revolutie hebben? Ging het om de burgerlijke of de proletarische revolutie in Rusland?

Lenins leiderspartij en leidersideologie waren juist in Rusland, waar het om de vertraagde burgerlijke revolutie ging en de historische opgave was, om het feodale systeem van het tsarisme omver te werpen en een burgerlijke maatschappij te vormen. Hoe strakker in deze revolutie de wil van de leidende partij is geconcentreerd, hoe doelgerichter, bewuster en energieker haar greep naar de macht, des te succesvoller is het proces van de burgerlijke staatsvorming, des te veelbelovender ook de positie van de proletarische klasse in de nieuwe staatsordening.

Wat echter voor een burgerlijke revolutie als een gelukkige oplossing van het revolutionaire probleem geldt, kan niet tegelijkertijd voor de proletarische revolutie als aangewezen formule gelden. Alleen al daarom niet, omdat hierbij een beslissend structuurverschil in het wezen van de te scheppen samenleving zwaarwegend is.

Volgens Lenins revolutiemodel vormen de leiders het hoofd van de massa. Zij belichamen de voltooide revolutionaire scholing, het intellect als dirigerend element, het geestelijke overwicht bij het overzien van de situatie en bij het commando over de voorhanden zijnde strijdkrachten. Zij zijn de gestudeerde vaklui van de revolutie, de beroepsstrategen, de generaals van een groot burgerleger.

Nu stemt de scheiding tussen hoofd en lichaam, geest en massa, officier en troepen doorgaans overeen met het dualisme van de klassenmaatschappij, het karakteristieke boven en onder van de burgerlijke ordening. Een klasse of stand boven — tot heersen opgevoed, tot de leiding voorbereid, voor het boven-zijn bestemd. Een andere klasse onder — van tevoren als volgelingen gedacht, tot gehoorzaamheid verplicht, aan een vreemde wil onderworpen. Uit dit oude klassenschema is de partijvoorstelling van Lenin geboren. Zijn partij is de verkleinde kopie van de burgerlijke werkelijkheid en haar bestaanswetten. Zijn revolutie is objectief beheerst door de tendens tot de schepping en vorming van een maatschappelijke ordening, die deze klassenwerkelijkheid omvat, onverschillig wat voor doel hem daarbij subjectief voor ogen stond.

Wie een burgerlijk systeem wil, vindt in de scheiding tussen leider en massa, voorhoede en volgelingen, de juiste, met de opgave en het doel overeenstemmende strategische voorbereiding van de revolutie. En hij heeft de beste kansen voor zijn revolutionaire actie, naarmate de leiding intelligenter, geschoolder en superieur, de massa gewilliger, gehoorzamer en sterker tot aanpassing bereid is. Lenin wilde de burgerlijke revolutie in Rusland, dus was zowel zijn strategie als zijn leiderspartij op de juiste plaats.

Toen de Russische revolutie evenwel van karakter veranderde en zich tot een proletarische revolutie ontwikkelde, maar Lenin zijn burgerlijke revolutiemethode niet wijzigde, begonnen zijn strategische en tactische kunsten te falen. Toen hij uiteindelijk toch overwon, had hij dit niet te danken aan zijn voorhoede, maar aan de radenbeweging, die in zijn revolutieplan met geen woord was voorzien, maar uit het kamp van de mensjewieken kwam. En toen hij de radenbeweging na de overwinning weer afdankte, viel het gehele revolutionaire succes weer terug in de sfeer van de burgerlijkheid, wiens laatste voltrekker en erfgenaam het stalinisme is.

Men moet de moed hebben om hardop te zeggen dat Lenin een volstrekt ondialectisch denker was, totaal niet in staat om zaken en processen in hun historische samenhang en onder hun dialectische voorwaarden te zien. Zijn denken functioneerde absoluut mechanistisch, aan de hand van starre wetten, in stabiele, genormeerde sporen. Voor hem bestond er slechts één werkelijk revolutionaire partij — de bolsjewistische. Slechts één werkelijke revolutie de Russische. Slechts één zekere, ideale revolutionaire methode — de leninistische. Wat voor Rusland gold, moest ook gelden voor Duitsland, Frankrijk, Amerika, China en Australië. Wat juist was geweest in de burgerlijke revolutie van Rusland, moest ook juist zijn voor de proletarische revolutie van de gehele wereld. Met monomane eentonigheid bewoog zich de dynamiek van de eenmaal gevonden formule in egocentrische cirkels, onbekommerd over de verschillen tussen tijd en ruimte, materiaal en milieu, ontwikkelingsgraad en culturele toestand, ideeën en mensen. Hij was de belichaming van de dictatuur van het machinetijdperk in de politiek, de technicus van de revolutie, de uitvinder van de gelijkschakeling in het sociale wezen, de vertegenwoordiger van de almachtige leiderswil. Alle basiselementen van het fascisme waren in zijn denken, zijn doctrine, zijn revolutionaire strategie, zijn sociale planning en zijn methode om mensen te behandelen aanwezig. Zo bleef voor hem altijd verborgen wat de diepe zin was van een fundamentele afkeer van de partijtraditie. Nooit begreep hij het geheim van de nieuwe socialistische oriëntatie in de radenbeweging. Nooit begreep hij de afwijzing van het geweld, de dwang, de terreur, de dictatuur als middel tot menselijke bevrijding. Autoriteit, leiding, geweld aan de ene, organisatie, kadervorming, onderwerping aan de andere kant. Dictatuur en discipline zijn de in zijn geschriften het meest voorkomende woorden.

Zo is het begrijpelijk dat hij volledig van zijn stuk gebracht en vol verontwaardiging tegenover de ‘ultralinkse’ beweging stond, die het waagde om zich tegen zijn revolutionaire strategie te verzetten, doordat zij niet meer en niet minder eiste dan het meest vanzelfsprekende wat er bestaat in de bevrijdingsstrijd van de arbeidende mensheid: dat de mensen eindelijk eens hun lot in eigen handen mogen nemen...

Het lot in eigen handen nemen — dat vormt in alle opzichten het trefwoord van alle vragen, het richtpunt en de hoofdzaak van alle tegenstellingen tussen de opvattingen van de bolsjewieken en de ultralinksen. In het vraagstuk van de vakbonden net zo goed als in het vraagstuk van de partij.

De ultralinksen waren van mening dat revolutionaire arbeiders niets meer te zoeken hadden in reactionaire vakbonden. Het was hun opgave om een eigen vorm van strijdbare vereniging te ontwikkelen, die uit hun samenwerking in het bedrijf zou moeten voortkomen.

De bolsjewieken hadden de Duitse arbeiders echter, op grond van de autoriteit die zij onverdiend bij hen bezaten, reeds in de eerste dagen en weken van de Duitse revolutie weer teruggedreven in de reactionaire vakbonden van de oorlogshetze, de godsvrede en het parool tot wederopbouw.

Om te bewijzen dat de houding van de ultralinksen verkeerd, dom en contrarevolutionair was, bediende Lenin zich in zijn geschrift onder gescheld en woede-uitbarstingen wederom van de oude clichés van zijn ondialectische benaderingswijze. Inplaats van de Duitse verhoudingen met gepaste voorbeelden te staven, betrekt hij de Russische vakbondservaringen van de bolsjewieken als bewijs.

Dat vakbonden vooral aan het begin van de arbeidersbeweging een grote betekenis voor de klassenstrijd hebben en tot krachtige steunpunten van de proletarische beweging kunnen worden, is een algemeen bekend feit. Dit was voor Rusland nieuw en dat verklaart Lenins enthousiasme. Maar in de rest van de wereld heeft de arbeidersklasse met de vakbonden reeds geheel andere ervaringen gehad, zoals ze bij de typerende verschijnselen van hun latere ontwikkeling behoren. Van vehikels van de vooruitgang en motoren der emancipatiebeweging aan het begin van hun loopbaan, verworden de vakbonden tegen hun einde tot remblokken van de ontwikkeling, agentschappen van de reactie en bolwerken van verraderlijke contrarevolutie. Dat was ook de ervaring van de Duitse arbeiders, waaruit de ultralinksen de enige consequente slotsom trokken, dat zij deze contrarevolutie in eigen kamp de rug moesten toekeren.

Lenin moet zelf toegeven dat zich in de loop der tijd een klasse van ‘slechts op de vakbonden betrokken, geborneerde, ijdele, verkalkte, egoïstische, kleinburgerlijke, imperialistisch gezinde en door het imperialisme omgekochte, gedemoraliseerde arbeidersaristocratie’ had gevormd. Dit corruptiegilde, deze gangsterleiders beheersen thans in de gehele wereld de vakbondsbeweging en bedrijven op kosten van de massa’s hun piraterij. Van hen was sprake, toen de ultralinksen eisten, dat de arbeiders met hen geen omgang meer moesten hebben.

Wat deed Lenin echter? Hij bracht op demagogische wijze de jonge Russische vakbonden daartegenin en vindt dat daar alles het beste geregeld is. Zo wordt de specifieke ervaring van een bepaald tijdvak onder bijzondere omstandigheden, aan de gehele wereld als alleenzaligmakend inzicht voorgeschreven. Want — zo argumenteert Lenin verder — de revolutionair moet altijd dáár arbeiden waar de massa’s zijn. Maar waar zijn de massa’s dan wel? In de vakbondsbureaus? In de ledenvergaderingen? In de geheime bijeenkomsten van de vakbondsleiding met de kapitalisten achter gesloten deuren? In de banken, waar de bonzen hun cheques voor verleende diensten ontvangen? Nergens, op geen enkele van deze plekken zijn de massa’s. Zij zijn in de bedrijven, op de productieplekken, op hun arbeidsplaatsen, in de fabrieken en kantoren. Daar is de revolutionaire aaneensluiting te bewerkstelligen, de klassenstrijd aan te wakkeren, de Magna Charta van de proletarische eisen uit te spelen. De bedrijfsorganisatie op basis van het radensysteem is de ware organisatie van de revolutie. Zij moet in de plaats treden van zowel de partij als de vakbonden.

In deze bedrijfsorganisatie bestaan er geen beroepsleiders, geen scheiding tussen leider en massa, geen rangsysteem tussen intellect en arbeid, geen basis voor egoïsme, demoralisatie en corruptie, superioriteitswaan, verkalking en verburgerlijking. Hier hebben de arbeiders hun eigen lot in eigen hand.

Maar Lenin wil niet weten van deze oplossing voor het vakbondsvraagstuk Net als de partij wil hij ook de vakbonden handhaven. Hij wil hen slechts van binnenuit hervormen en revolutioneren. En hoe moet dat gebeuren? Simpelweg doordat er inplaats van de sociaaldemocratische bonzen in de toekomst bolsjewistische bonzen komen. Het ei van Columbus!

Lenin is zo naïef om te geloven dat er een goede en een slechte bureaucratie bestaat. De slechte groeit op sociaaldemocratische grond. De bolsjewistische grond levert echter alleen maar goede vruchten.